Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
PROW 2014 – 2020
Opracowanie i wdrożenie innowacyjnych zmian w technologii uprawy ozimych form pszenicy i rzepaku opartych na bakteriach promujących wzrost roślin
Działanie 16 „Współpraca”
Cel operacji
Celem operacji jest opracowanie innowacyjnej technologii uprawy pszenicy i rzepaku ozimych, z użyciem bakteryjnego preparatu promującego wzrost roślin (Plant-Growth Promoting Bacteria, PGPB) o zdolności udostępniania azotu atmosferycznego i produkcji substancji wspomagających wzrost i odporność roślin. Badania wstępne i dane literaturowe wskazują, że zastosowanie nowej technologii spowoduje wzrost zawartości białka w ziarnach pszenicy o ok. 10% oraz optymalizację profilu kwasów tłuszczowych w nasionach rzepaku, przy ograniczeniu tradycyjnego nawożenia mineralnego azotem o 30%.
W pierwszym roku badań (doświadczenia poletkowe) będą stosowane dwa preparaty złożone z bakterii Azotobacter i Pseudomonas
w różnych wariantach (kwasy humusowe i mineralne nawożenie azotem). W ramach tych działań zostanie zbadany wpływ konsorcjów PGPB na bioróżnorodność natywnej społeczności bakteryjnej gleby. Na podstawie badań określających ilość i jakość plonów orazwłaściwości fizyko-chemiczne gleby, zostanie wybrana optymalna strategia nawożenia ozimych form pszenicy i rzepaku z udziałem PGPB, która w następnym roku zostanie sprawdzona w warunkach produkcyjnych (doświadczenia łanowe).
Istotne znaczenie w strukturze zasiewów w RP odgrywają pszenica i rzepak. W ostatnim roku uprawę pszenicy ozimej prowadzono na powierzchni ok. 2,29 mln ha, zaś rzepaku na areale przekraczającym milion ha. Ważnym czynnikiem decydującym o wielkości jak i jakości plonów tych gatunków jest nawożenie azotowe stosowane głównie w formie nawozów sztucznych, których powszechne użycie doprowadziło do niekorzystnych zmian w środowisku. Na terenie UE podejmowano już inicjatywy mające na celu redukcję zużycia azotu syntetycznego, m.in. poprzez dyrektywę azotanową z 1991 r. oraz Europejski Zielony Ład. Bardzo dobrym rozwiązaniem przyczyniającym się do ograniczenia tego problemu wydają się być bakterie promujące wzrost roślin, których upowszechnienie stosowania może doprowadzić do ograniczenia zużycia nawozów mineralnych. Oferta rynkowa takich preparatów mikrobiologicznych jest ograniczona a dostępny asortyment nie odpowiada na oczekiwania i potrzeby rolnictwa. W związku z tym grupa operacyjna PGPB zaproponowała przebadanie nowego elementu technologii w uprawach pszenicy i rzepaku, czyli konsorcjów bakteryjnych, które posiadają zdolność do wiązania azotu atmosferycznego, produkcji fitohormonu – kwasu indolilo-3-octowego (IAA) oraz ograniczania skutków stresów abiotycznych u roślin. Kompleksowe i synergiczne działanie bakterii doprowadzi do podniesienia jakości plonów i ograniczy zużycie nawożenia mineralnego azotem.
Ważnym aspektem ułatwiającym wprowadzenie innowacyjnej technologii uprawy ozimych form rzepaku i pszenicy, opartej na mikro-biotechnologicznym rozwiązaniu będzie bezpieczeństwo zastosowanego produktu dla środowiska przyrodniczego i jakości żywności. Główną przewagą zaproponowanego rozwiązania w uprawie wybranych roślin w stosunku do już istniejących i powszechnie stosowanych w gospodarstwach rolnych będących w grupie operacyjnej będzie przewidywana redukcja zużycia mineralnych nawozów azotowych o ok. 30% oraz prognozowana poprawa jakości plonów. Ponadto, z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, iż opracowana przez nas technologia uprawy rzepaku i pszenicy ozimej może zostać z powodzeniem wdrożona w każdym gospodarstwie będącym w naszej strefie klimatycznej. W przyszłości grupa operacyjna planuje również przeniesienie opracowanych w wyniku operacji rozwiązań na inne, ważne z punktu gospodarczego rośliny uprawne. Warto również wspomnieć, że dodatkowym aspektem ułatwiającym wdrożenie naszych rozwiązań jest wzrost cen nawozów mineralnych co zwiększa zainteresowanie ze strony praktyki rolniczej tego typu technologią, jak również są przepisy prawne wskazujące na ograniczenie ich zużycia na terenie UE, w tym cele Europejskiego Zielonego Ładu.
Główne korzyści
Poprawa wielkości i jakości plonu końcowego
Ograniczenie stresu roślin wywołanego czynnikami środowiskowymi
Spadek zużycia azotowych nawozów mineralnych o ok. 30%
Poprawa parametrów jakościowych gleby
Zwiększenie różnorodności mikrobiologicznej
Ograniczenie emisji CO2
Wzrost dochodu rolnika
Spełnienie założeń Europejskiego Zielonego Ładu, Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030
Działalność grupy operacyjnej przyczyni się również do wsparcia innych ważnych aspektów prośrodowiskowych. Przykładowo wprowadzana technologia uprawy ozimych form rzepaku i pszenicy oparta na bakteriach promujących wzrost roślin w przeciwieństwie do nawozów konwencjonalnych nie zaburzy różnorodności biologicznej i struktury społeczności mikrobiologicznej, która decyduje o utrzymaniu homeostazy glebowej determinującej żyzność gleby. Ponadto, proponowane rozwiązanie mikrobiologiczne może nawet stymulować wzrost niektórych natywnych drobnoustrojów glebowych, które dodatkowo mogą wzmacniać wzrost roślin w sposób bezpośredni jak również chronić rośliny przed fitopatogenami. Włączenie preparatów PGPB do praktyki rolniczej pozwoli też ograniczyć emisję gazów cieplarnianych do atmosfery emitowanych z produkcji nawozów azotowych.
Skład grupy operacyjnej
ProBiotics Polska Magdalena Górska
Bratuszyn 21,
62-720 Brudzew,
mg@probiotics.pl
662 066 941
Instytut Technologiczno- Przyrodniczy. Państwowy Instytut Badawczy w Falentach
Aleja Hrabska 3,
05-090 Raszyn
jdobrzynski@itp.edu.pl
512 898 988
Stowarzyszenie Ekosystem - Dziedzictwo Natury
ul. Erazma Ciołka 15/203, 01-445 Warszawa
malgorzata.jonca@itm.turek.pl
571 204 021
"AWISTA PIERWSZA" Sp. z o.o.
Kobierzycko 50/1,
98-285 Wróblew
awista1@op.pl
502 547 661
Gospodarstwo Rolne Bartosz Spychalski
Koszanowo 14,
87-853 Kruszyn
bartosz-spychalski@wp.pl
507 445 448″
Zadaj pytanie
KIEROWNIK PROJEKTU
JAKUB DOBRZYŃSKI
e-mail: jdobrzynski@itp.edu.pl
tel.: 512 898 988